HAI THỎI NAM CHÂM, MỘT LỰC HÚT

Ngay sau chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đã có chuyến công du tới Hà Nội, mở ra một thông điệp chiến lược đáng chú ý: Việt Nam đang nổi lên như điểm tựa quan trọng trong sự tái cấu trúc của trật tự khu vực. Giữa những mảnh ghép rạn vỡ của toàn cầu hóa, Việt Nam và Nhật Bản – như hai cực nam châm trái dấu – đang cộng hưởng, bởi sự khác biệt bổ sung và nhu cầu tìm kiếm đối tác đồng hành bền vững.

Phép thử âm thầm

Việc Việt Nam trở thành điểm đến ưu tiên trong kỳ nghỉ “Tuần lễ vàng” của Thủ tướng Ishiba – khi Quốc hội Nhật Bản vẫn đang họp – không phải là một lịch trình tình cờ. Đây là thời điểm then chốt để Tokyo tái khẳng định tầm nhìn chiến lược với Đông Nam Á, và Việt Nam đứng ở trung tâm tầm nhìn đó.

Không giống những cách tiếp cận mang tính cường quyền, chuyến thăm lần này mang sắc thái của một phép thử âm thầm: Nhật Bản đang dò tìm các trung tâm bản lĩnh – những quốc gia có năng lực tự chủ, không bị cuốn vào vòng xoáy đối đầu Mỹ – Trung. Việt Nam, với đà trưởng thành chính trị và sức bật nội tại ngày càng rõ nét, không còn chỉ là “đối tác đầu tư”, mà là thước đo cho kỳ vọng chiến lược mới của Nhật Bản đối với toàn khu vực.

Chuyên gia Stephen Nagy bình luận: “Logic của Nhật Bản là ASEAN càng hội nhập sâu thì càng có khả năng tự chủ để đưa ra các quyết định địa chính trị độc lập.” Trong cách nhìn đó, Việt Nam được chọn không chỉ vì tiềm năng kinh tế, mà còn vì bản lĩnh trong bối cảnh địa chính trị phức tạp.

Cộng sinh

Nếu phải tìm một hình ảnh cho mối quan hệ Nhật – Việt hiện nay, thì hai cực nam châm trái dấu là hình ảnh xác đáng nhất: một bên là nền kinh tế công nghệ cao, dân số già, tìm kiếm căn cứ hậu cần và nguồn sinh lực mới; bên kia là thị trường trẻ, năng động, cần nguồn vốn đầu tư chất lượng và công nghệ chuyển giao.

Chuyến thăm của Thủ tướng Ishiba kèm theo loạt cam kết thực chất: tăng cường hợp tác quốc phòng, thúc đẩy chuyển đổi xanh, mở rộng giao lưu nhân dân và đầu tư công nghệ cao. Thủ tướng Ishiba khẳng định Nhật Bản sẽ hỗ trợ các dự án nghiên cứu chung, đào tạo tiến sĩ ngành bán dẫn của Việt Nam thông qua Dự án hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Nhật Bản – ASEAN (NEXUS); thông báo Nhật Bản mong muốn triển khai 15 dự án trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng trị giá hơn 20 tỉ USD trong khuôn khổ Sáng kiến Chuyển đổi năng lượng châu Á (AETI), Cộng đồng phát thải ròng bằng 0 châu Á (AZEC). Để tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản, hai bên nhất trí trong năm 2025 sẽ khởi động đàm phán Hiệp định Bảo hiểm xã hội Việt Nam – Nhật Bản và thúc đẩy xây dựng Biên bản ghi nhớ hợp tác về chương trình lao động mới “việc làm để phát triển kỹ năng”, là những kết quả đang được ghi nhận trước mắt. Điều đó phản ánh rằng, Nhật Bản không chỉ tìm kiếm những thương vụ ngắn hạn, mà đang chuẩn bị một “bảo hiểm chiến lược” cho sự bất định dài hạn ở châu Á.

Trong cuộc “giảm tốc có chọn lọc” của toàn cầu hóa, khi lòng tin chiến lược sụt giảm và các chuỗi cung ứng dịch chuyển, Nhật Bản cần những đối tác vừa tự chủ, vừa đáng tin cậy. Việt Nam, với khát vọng trở thành nước phát triển vào giữa thế kỷ XXI, không chỉ là người hưởng lợi của trật tự cũ, mà đang trở thành một nhân tố kiến tạo trật tự mới.

Thủ tướng Ishiba Shigeru đã khẳng định: “Việt Nam là đối tác không thể thiếu của Nhật Bản.” Một bên cần điểm tựa, bên kia cần bạn đồng hành – sự cộng sinh ấy, nếu thành công, sẽ không chỉ củng cố sức mạnh cho từng bên mà còn góp phần hình thành một trục liên kết mới, mềm dẻo và bền vững trong lòng châu Á đang đổi thay từng ngày.

Đăng Khoa

The post HAI THỎI NAM CHÂM, MỘT LỰC HÚT appeared first on Cánh cò: Tin tức Tin cậy - Kịp Thời - Hấp dẫn.