Nhiều lúc ta ngước lên hỏi Trời cao: Kết bạn khắp thiên hạ, tri kỷ hỏi mấy người?

Hồi nhỏ tôi thường nghe các bậc trưởng bối nói rằng: “Con người cả một đời khó có được một người bạn tri kỷ”. Lúc ấy tôi chỉ nghĩ rằng: “Chắc là vì họ có ít bạn bè quá đó thôi”.

Sau này khi lớn hơn một chút, hiểu hơn một chút về cuộc sống, tôi lại cho rằng câu nói ấy chỉ là lời cửa miệng, rằng có người bạn tri kỷ thật đáng quý nhường nào. Chung quy lại, thì cũng chỉ là một câu khách sáo trên bờ môi… Nhưng sau rất nhiều thăng trầm trên đường đời, tôi mới nhận ra đạo lý đằng sau câu nói ấy.

Dẫu cả đời người khó có nấy một người tri kỷ, nhưng bên cạnh mỗi chúng ta đều có một vài người đáng để kết giao, thông thường họ đều hội tụ 6 đặc điểm sau đây:

1. Vừa có thể cộng khổ, lại có thể đồng cam

Có một thực tế khá bất ngờ là, con người cùng nhau cộng khổ thường dễ dàng hơn là cùng nhau hưởng phúc. Bởi vì hoàn cảnh và điều kiện của mỗi người mỗi khác, nên không cộng khổ thì thật khó để tự mình vượt qua khó khăn.

Nhưng đồng cam đôi khi cũng gian nan không kém. Đã có biết bao nhiêu người cùng nhau sáng nghiệp lại trở mặt thành thù? Không phải vì họ không thể đồng lòng chịu khổ, mà là vì họ không vượt qua được khảo nghiệm khi phân chia lợi ích từ thành công.

Người có thể giữ được nội tâm yên bình và lý trí khi đứng trước lợi ích, và cũng có thể cùng chia sẻ ngọt bùi, thì mới thật sự là người đáng để kết giao.

2. Không đố kỵ mà luôn bao dung cho khuyết điểm của bạn

Khi nhìn thấy ưu điểm của bạn, họ thực sự cảm thấy tự hào; khi nhìn thấy khuyết điểm của bạn, họ cũng không vì vậy mà ghét bỏ. Vì là một người bạn chân thành, họ sẽ chỉ nhắc nhở để mong bạn hoàn thiện bản thân hơn.

Nếu khuyết điểm đó không phải là vấn đề nguyên tắc, thì dẫu bạn không thay đổi họ vẫn sẽ kết giao cùng bạn. Người như vậy chứng tỏ là bậc quý nhân luôn đối xử tốt với người khác, xứng đáng để kết giao.

Người xưa nói: “Quen biết khắp thiên hạ, tri âm hỏi mấy người?”, hay: “Rượu quý chỉ uống cùng tri kỷ, thơ hay để tặng bạn thơ ngâm”, thì có thể thấy xưa nay tri kỷ khó tìm.

3. Có lòng hiếu thuận, có chính nghĩa

Người có lòng hiếu thuận là người biết cảm ơn. Cha mẹ vĩnh viễn là ân nhân lớn nhất của chúng ta. Nếu ngay cả việc hiếu thuận với đấng sinh thành cũng không làm được thì thật khó nói rằng, vào lúc nguy cấp họ có thể giữ mình vững vàng hay không.

Hiếu thuận với cha mẹ không phải là biểu hiện trên bề mặt, mà chính là những hành động thiết thực như quan tâm tới cha mẹ, bầu bạn cùng cha mẹ. Vào thời khắc then chốt họ biết đặt cha mẹ vào vị trí số 1 trên những lựa chọn của mình.

4. Chân thành, chính trực

Làm người chính trực thì không có tư tâm, thậm chí đôi khi còn “đắc tội” với bạn. Nhưng nội tâm người này lại rất có nguyên tắc.

Hôm nay vì sự chính trực mà đắc tội với bạn, nhưng ngày mai họ lại vì tình bạn của hai người mà không màng hy sinh tất cả để bảo vệ bạn bè.

Nếu may mắn gặp được người thực sự chân thành, thì đừng vì chút lạnh lùng trên bề mặt mà bỏ lỡ người bạn như vậy, bởi họ thực sự là mẫu người lý tưởng để kết giao.

Ngạn ngữ phương Tây có câu: “Người bạn trong lúc hoạn nạn mới là người bạn tốt”. Đúng vậy, khi đạo đức xã hội xuống cấp thì người ta chỉ tìm đến phú quý vinh hoa kết bạn, thấy người sang bắt quàng làm họ, còn kẻ nghèo hèn thất thế thì người ta gặp cũng ngoảnh mặt đi. Cụ Nguyễn Bỉnh Khiêm cay đắng thốt lên:

Còn bạc, còn tiền còn đệ tử
Hết cơm, hết rượu hết ông tôi.

Cho nên có người bạn tốt cũng là khó kiếm, nhưng bạn tốt vẫn chưa phải là tri kỷ, thế mới thấy tri kỷ hiếm nhường nào. Tại sao tri kỷ lại khó tìm khó gặp vậy? Thời nay hỏi hàng ngàn hàng triệu người, có ai là có được người tri kỷ đúng nghĩa? Tri kỷ vô cùng hiếm vì để trở thành người tri kỷ thì phải có hai điều kiện: Là người quân tử, và là người thấu hiểu.

Là người quân tử, chính là người nhân đức, nghĩa khí, vì người khác, coi nhẹ bản thân, coi thường tư lợi, trọng nghĩa khinh tài. Người quân tử chắc chắn sẽ là người bạn tốt, sẽ không bao giờ bỏ rơi bạn bè khi có hoạn nạn. Họ cũng không phân biệt địa vị danh vọng, sang hèn phú quý, vì họ chỉ coi nhân đức, nghĩa khí, thành tín mới là quan trọng nhất, mới là lẽ sống của cuộc đời.

5. Nhân cách độc lập, nội tâm mạnh mẽ

Người có nhân cách độc lập sẽ không thay đổi thái độ vì địa vị của đối phương.

Họ có thể dùng bữa với người ăn xin mà không tỏ ra chán ghét hay khinh thường. Họ có thể điềm nhiên đàm đạo với cao quan mà không phải xun xoe, nịnh nọt. Họ có thể thực lòng sẻ chia với những người lao động bình thường mà không ghét bỏ.

Người như vậy, giả sử một ngày nào đó bạn sa cơ lỡ vận thì họ nhất định sẽ chìa tay ra giúp đỡ; nếu một ngày nào đó bạn phát đạt thì họ vẫn sẵn sàng chỉ ra những thiếu sót, ngăn không để bạn cao ngạo mà bay bổng lên chín tầng mây.

Đây là người có nội tâm thực sự mạnh mẽ, đáng để kết thành tri kỷ.

6. Thấu hiểu bạn mà không cần nhiều lời

Bạn không cần nói quá nhiều mà họ vẫn thấu hiểu lòng bạn, điều ấy chứng tỏ rằng họ có nhân sinh quan, thế giới quan, giá trị quan gần giống với bạn.

Khi kết giao với người bạn như vậy, bạn sẽ cảm thấy rất thoải mái, dẫu có mâu thuẫn cũng dễ dàng hóa giải.

Và cuối cùng, nếu bạn muốn kết giao được với những người bạn tri kỷ, thì trước tiên hãy trở thành một người đáng kết giao.

Nguồn: DKN